SAÇ GELİŞİMİ
Saç verimli gelişimi sırasında şaşkınlık vericidir.Aslında onun hücresel üretimi vücutta kemik üretiminin ardından ikinci sıradadır! Saçımız ayda faliyet hızından dolayı bir miktar hızlanabilir. Bununla beraber, yaşlandıkça saç gelişimi hızı yavaşlar ve hatta saç dökülmesi başlayabilir.
Saçınız gelişim dönemleri geçirir.Bir saçın kendine özgü etkin gelişim safhasına yeni doku gelişim safhası ( anagen safha ) denir ve ortalama üç ila beş yıl sürer. Eğer kesilmeden bırakılırsa, bu dönemde sa. 45 ile 75 cm kadar uzayabilir. Sonra saç, 100 gün kadar dinlendiği ve sonra döküldüğü son safha ( telofaz safası ) ulaşmadan hemen önce dinlenme safhası ( katagen safha ) denen ara geçiş safhasına girer. Kafamızda bulunan saçların
ila 'ı aktif büyüme halde iken % 10 ila 15'i dinlenme safhasında dır.Her saç kendi gelişim, dinlenme ve dökülme safhalarını takip eder, bu yüzden her saç değişik hızlarda büyür. Normal sağlıklı koşullarda, hepsinin aynı anda dinleneceği ve döküleceği gibi konularla ilgilenmezsiniz.
Saç Nasıl Beyazlaşır?
Melanin, melanositler tarafından üretilir.Melanositler,melanini yaratan tirozinaz enzimlerinin yok olması nedeni ile saçın rengini korumaya yetecek kadar melanin üretemez hale geldiklerinde, saç önce gri olur, sonrada beyazlaşır. Sadece yaş değil, stres ve fiziksel hastalıklar da grileşme sürecini hızlandırabilir.
SAÇIN ANATOMİSİ
Saç kılı 3 ayrı katmana sahiptir.
1-Kütikül , damdaki kiremitlere benzeyen, üst üste gelmiş hücre veya pullardan oluşur.İncedir ve rengi yoktur.Görevi daha kalın olan ve saça rengini veren " melanin" pegmentini barındıran kabuğu korumaktır.
Saçlarımıza uyguladığımız mekanik suistimallere ( yıkama, fırçalama, fön, kimyasal değişiklikler vbg. ) karşı sıkı bir engel görevi görür.
Kütikül sağlıklıyken yarı şeffaf ve nemlidir.Sağlıklı kütikül ışıklı pırıltılar ve parlaklık yaratarak ışığı yansıtır. Mekanik,kimyasal veya çevresel etkenler nedeni ile zarar gördüklerinde, pulların kenarları saç kılından ayrılır.Bu zarar görmüş saç artık ışığı yansıtmayacaktır ama bunun yerine donuk, cansız bir saç görünümü vermek için ışığı emecektir.
2-Kabuk , kütikül tarafından korunan, saçın bütün canlıu elemanlarının bulunduğu yerdir. Bu saçın protein ve sıvı içeriğinin bulunmasının gerekli olduğu güç katmanıdır. Kabuk, saçın modekül ağırlığının 'ına kadar olan kısmını oluşturur. Burası saçınızın rengini belirleyen " melanin " adlı pigmenti de içerir.
İki çeşit melanin vardır; Emulanin , saçta bu pigmentten ne kadar bulunduğuna bağlı olarak saça siyah yada kahverengi renklerini verir. Pheomelanin ise saçı kızıl yapar.Sarı saçta ise çok az melanin bulunur.
Kabuk,
katı değişik bağlar yardımı ile bir arada tutulmuş sert proteinlerden oluşan milyonlarca paralel liften oluşmuştur.Bu bağlar aşırı miktarlarda kırılır ve yeniden yapılmazlarsa saçın yapısı çok zayıflar.Bu olay, saçı tehlikeye atmamak için yapılması gereken ihtiyatlı bir saç bakım uygulamasının önemine işaret etmektedir.
3-Öz , çukur diye adlandırılan en iç kat proteinden oluşur.Bazen kabuk katının merkezinde bulunduğu gibi, ince saçta mevcut olmayabilir.Öz , bizim saç uygulamalarını yaparken dikkat etmemiz gereken herhangi bir gerçek işleve sahip değildir.
SAÇIN BİRLEŞİMİ
Saçın 'si protein ve %3'ü nemdir.KERATİN denen bu kuvvetli lifsi protein, saçların sertleşmesine yardımcı olmakla birlikte, bizim tırnaklarımız ve hayvanlarda pençe, tüy, boynuz, ve kürklerin yapısına da katılır.
Bunun anlamı nedir?
A-) Her saç son derece kuvvetli ve esnek bir liftir. Bununla birlikte, bu lif saçımıza yaptığımız her şeyle ( yıkama, havlu ile kurulama, saç kurulama makinesi ile kurutma, sıcak perma, kimyasal olarak renk ve yapı değiştirme ) kolayca tehlikeye giren karmaşık yapısı vardır.
B-) Saçlarınızda aranması gereken bir diğer özellik, onun gözenekliliği veya nemi emme ve tutma özelliğidir. Sağlıklı saç suda ağırlığının P' si kadar sıvı emme yeteneğine sahiptir ve bir saç demeti normal çapının % 120'si kadar şişebilir. Normal saç, gözeneksizden az gözenekli, çok gözenekliye kadar değişen derecelerde gözeneklere sahiptir. Saç hasar gördüğünde koruyucu bölümden katmanlar kaybeder ve aşırı gözenekli hal alır. Dolayısıyla bu durum saçın yıprandığı ve dışarıdan bakıma ihtiyaç duyduğu anlamına gelir.
|